“I slavu koju si mi dao ja sam dao njima, da budu jedno kao što smo mi jedno” (Jn 17, 22)
***
Često se u razgovoru s rimokatolicima može čuti jedna intra šala kojom bi počinjali priču o dijalogu, a ista glasi: potrebno je prvo oživjeti dijalog između petrovaca i franjevaca da bi se nastavilo dalje.
U ovoj intra šali postoji i mnogo istine kada su u pitanju odnosi unutar jedne zajednice, jedne Crkve, Crkve koju je ustanovio Hristos i u kojoj se duhovno rađamo mi rimokatolici, pravoslavni i protestanti. I ma kako se mi prepoznavali i konfesionalno kitili međusobno, istina jeste da smo svi mi hrišćani.
Ovih dana je hrišćane obradovala jedna vaseljenska – ekumenska vijest kojoj se raduju i nebo i zemlja, svi ljudi dobre volje koji znaju šta je Crkva Hristova.
Sveti arhijerejski sabor Srpske Pravoslavne Crkve je na svom redovnom majskom zasjedanju, 16. maja 2022. godine, tačnije prvi dan svoga zasijedanja, izdao Saopštenje kojim obavještava svekoliki hrišćanski svijet “o vaspostavljanju punog liturgijskog i kanonskog opštenja sa Makedonskom pravoslavnom crkvom – Ohridskom arhiepiskopijom”.
Ovim saopštenjem je dato zeleno svjetlo za dalje procedure u kojima se Srpska Pravoslavna Crkva vodila “isključivo i samo eklisiološko-kanonskim i crkveno-pastirskim načelima, mjerilima i normama…”
Da se podsjetimo. Makedonska Pravoslavna Crkva – Ohridska arhiepiskopija je odlukom Svetog Arhijerejskog Sabora SPC 1959. godine dobila autonomni status koji ona nije prihvatila te je 1967. godine mimo eklisiološko-kanonskih i crkveno-pastirskih načela proglasila autokefalnost, stavivši sebe u izolaciju, odnosno u nepostojanja kanonskog i liturgijskog jedinstva s ostalim pravoslavnim pomjesnim crkvama jer je na nekanonski način otišla iz krila svoje majke Crkve – Srpske Pravoslavne Crkve.
Srpska Pravoslavna Crkva se, u vraćanju Makedonaca u kanonske okvire a kroz pregovore koji su oživljeni u poslednje vrijeme, vodila prvenstveno kanonskim poretkom koji je apsolutno ispoštovan tako što je zaprimila akt od Makedonske Pravoslavne Crkve – Ohridske arhiepiskopije a kojim ista prihvata status autonomije dodijeljen joj 1959. godine.
Ovaj korak je bio reset odnosno uslov da se kanonski poredak ispoštuje i da se u daljem hodu slavi Crkva u svoj svojoj širini i ljepoti bratskog zagrljaja koji smo mogli vidjeti već 19. maja 2022. godine kada je obnovljeno liturgijsko jedinstvo u hramu Svetog Save u Beogradu, gdje je na poziv patrijarha Srpske Pravoslavne Crkve Porfirija došao arhiepskop Makedonske Pravoslavne Crkve OA Stefan.
Bratski zagrljaj je uslijedio ubrzo i u Skopju gdje je patrijarh Porfirije zajedno sa arhiepiskopom Stefanom u hramu Svetog Klimenta Ohridskog 24. maja, na praznik Svetih Ćirila i Metodija, služio liturgiju i na istoj veoma obradovao Makedonce jednoglasnom odlukom Sabora SPC o priznanju autokefalnosti Makedonske Pravoslavne Crkve – Ohridske arhiepiskopije.
Stavljanjem tačke na raskol od pedeset i pet ljeta, a kroz način u kojem je ispoštovana Crkva i sve ono što Crkva jeste, Srpska Pravoslavna Crkva je, u vrijeme jedne od najvećih kriza u geo-političkom smislu na globalnom nivou, pokazala da je Crkva mjesto bratskog zagrljaja i zacjeljivanja rana.
Dugi i intenzivan aplauz radosti koji su Patrijarhu uputili Makedonci na praznik Ćirila i Metodija – za sve slovenske narode bitnih svetitelja, unio je vedrinu i nadu u hrišćansku svakodnevicu.
Onima koji su ovakvu odluku dočekali na nož, a ima i takvih, nažalost, treba dati vremena da shvate da evharistija i jedinstvo Crkve imaju, pak, prednost nad geo-politikom ali i kako Perica zamišlja svijet načinom.
Mimo Perice i njegovog svijeta postoji kanon koji je u procesu priznanja od autonomije do autokefalnosti Makedonske Pravoslavne Crkve – Ohridske arhiepiskopije ispoštovan.
Crkva Hristova je i u Beogradu i u Skoplju pokazala zrelost svojih dvije hiljade godina postojanja kroz jedinstvo u Hristu Gospodu, jedinstva kojem se zaista raduju nebo i zemlja. Cijela Vaseljena – Ekumena blagoslovom svetog Save Srpskog i njegovog nasljednika Porfirija i blagoslovom svetog Klimenta Ohridskog i njegovog nasljednika Stefana.
Na mnogaja ljeta!