U nedelju, 17. novembra 2024. godine, Patrijarh srpski g. Porfirije je služio svetu arhijerejsku Liturgiju u ruskoj crkvi Svete Trojice na Tašmajdanu, Podvorju Moskovske Patrijaršije u Beogradu.

Patrijarh je tom prilikom osvetio ikonopis ruskog hrama koji već sto godina krasi srpsku prestonicu.

Njegovoj Svetosti su sasluživali: Mitropolit volokolamski g. Antonije, predsednik Odeljenja za spoljne crkvene veze Moskovske Patrijaršije;  Preosvećeni Episkop remezijanski g. Stefan, vikar Patrijarha srpskog i starešina Podvorja Srpske Pravoslavne Crkve u Moskvi; arhimandrit Nektarije, glavni sekretar Svetog Arhijerejskog Sinoda Srpske Pravoslavne Crkve; arhimandrit Mihailo, iguman manastira Jovanje; protosinđel Sava iz Eparhije niške; protojerej Vitalij Tarasjev, starešina Podvorja Moskovske Patrijaršije u Beogradu; protojerej Nikolaj Balašov, savetnik Patrijarha moskovskog i sve Rusije; protojerej Đorđe Stojisavljević, šef Kabineta Patrijarha srpskog; protojerej Igor Jakimčuk, zamenik predsednika Odeljenja za spoljne crkvene veze Moskovske Patrijaršije; protojerej-stavrofor Miloš Trišić; prezviter Nikolaj Vasin, sekretar predsednika Odeljenja za spoljne crkvene veze Moskovske Patrijaršije; protođakoni Stevan Rapajić, Dragan Radić i Radomir Vrućinić, kao i đakon Nikolaj Vuković.

Svetoj Liturgiji prisustvovali su dr Nenad Popović, ministar bez portfelja zaduženog za međunarodnu ekonomsku saradnju i oblast društvenog položaja Crkve u zemlji i inostranstvu; dr Vladimir Roganović, direktor Uprave za saradnju sa crkvama i verskim zajednocama pri Ministarstvu pravde; akademik Nikolaj Muhin, narodni umetnik Ruske Federacije.

Ruska crkva Svete Trojice na Tašmajdanu predstavlja jedan od najznačajnijih duhovnih i kulturnih simbola ruske emigracije koja je u Srbiju posle Oktobarske revolucije i građanskog rata u Rusiji donela bogatu kulturu i pravoslavnu tradiciju.

Da bi zadovoljila svoje duhovne potrebe, ruska zajednica, koju su činili znameniti arhijereji, intelektualci, umetnici i oficiri, pokrenula je inicijativu za izgradnju hrama. Crkva je izgrađena između 1924. i 1925. godine prema projektu arhitekte V. T. Teofanova. Hram je posvećen Svetoj Trojici, a njegova arhitektura inspirisana je tradicionalnim ruskim pravoslavnim stilom. Ruska crkva u Beogradu nije bila samo mesto bogosluženja, već i kulturni centar ruske emigracije, mesto okupljanja, duhovne utehe i očuvanja ruskog identiteta.

U hramu su se održavale razne kulturne i obrazovne aktivnosti, koncerti, predavanja i izložbe. Ruska crkva predstavlja značajan istorijski spomenik. U njoj se nalazi grob generala P. N. Vrangela, komandanta ruske Bele armije.

Verni narod prestonice rado posećuje rusku crkvu i poklanja se njenim svetinjama, čudotvornim ikonama Svete Ksenije Petrogradske i Svete Matrone Moskovske. U hramu se čuva deo šala Svetog carevića Alekseja Romanova. Hram predstavlja trajni simbol bratskih odnosa između srpskog i ruskog naroda i svedočanstvo o zajedničkoj istoriji i pravoslavnoj veri.

Ruska crkva je dobila novi sjaj zahvaljujući radu poznatog ruskog slikara i ikonopisca Nikolaja Muhina, čije delo krasi i hram Svetog Save na Vračaru. Profesor Muhin je član Ruske akademije umetnosti i dobitnik više nacionalnih i međunarodnih nagrada za svoj rad. Njegova dela su prepoznata širom pravoslavnog sveta i smatra jednim od vodećih savremenih umetnika koji nastavljaju tradiciju vizantijske i ruske pravoslavne umetnosti.

Zajedno sa grupom ruskih umetnika, akademik Muhin je za samo sedam meseci oslikao preko 520 kvadratnih metara fresaka, uz finansijsku pomoć ktitora hrama dr Nenada Popovića i nadzor protojereja Vitalija Tarasjeva, starešine Podvorja Moskovske Patrijaršije u Beogradu. Zidove hrama krase scene iz Jevanđelja, a pored Gospoda i svetitelja Njegovih, posebno mesto zauzimaju likovi ruskih i srpskih novomučenika. (SPC / D. P.)